Alm. Lanolin (n), Fr. Lanoline (f), İng. Lanolin (e).
Koyun yününün yağından istihsâl edilen bir yağın ticarî adı.
Bütün yağlar gibi bir esterdir.
Lanolinin başlıca meydana getiricisi olan klesteral esterleri ve yüksek yağ asitlerinin (palmitat, stearat ve aleat) bir karışımıdır.
Lanolin, açık sarı renkte merhem kıvamındadır. Hafif kokuludur. Petrol eterinde, eterde, kloroformda ve sıcak susuz alkolde çözünür. Lanolinin erime noktası 40-42°C’dir. Lanolin ışık ve havadan zarar gördüğü için korunmalıdır. Uzun saklama sonucu veya lanolinin sulu emülsiyonu hidrolize ve okside olabilir. Antioksidanlar kullanılarak uzun süre korunabilir. Lanolin iki çeşittir. Biri hidrate (sulu) lanolin olup, sarımsı beyaz renktedir. Sulu lanolin, yaklaşık % 30 kadar su ihtivâ eder ve suda çözünmez. Kloroform ve eterde çözünür. İkincisi ise susuz lanolin olup, yarıkatı ve sarımtrak bir maddedir. Suda çözünmez, fakat kendi ağırlığının iki misli su ile bir karışım verir ve bu karışımdaki lanolin, sudan ayrılmaz. Diğer organik çözücülerde ve sıcak alkolde çözünür.
Lanolin koyun yününden elde edilir. Koyun yünü, basit yıkama ile madenî tuzlarından temizlenir. Sonra sabunlu su veya alkali çözeltisi ile yıkanır. Bu yıkamada lanolin, yünden alınmış olur. Bu sabunlu su, % 0,5-5 miktarında lanolin bulundurur. Bu karışımda lanolin emülsiyon şeklinde olup, çok küçük tanecikler hâlinde karışımdan ayrılır. Bu emülsiyonrdan lanolini ayırmak için, santrifüj, asitle çöktürme veya Ca ve Mg tuzu hâlinde çöktürme metodları kullanılabilir.
Arıtmak için, özel toprak süzgeçlerden süzülür. Rengi ağartılır. Bu işlem için sülfat asidi, potasyum bikromat, klor ve hidrojen peroksit kullanılır.
Ticârette en çok sulu (hidrate) lanolin kullanılır. Lanolin, merhemlerin yapımında, kozmetikte, el kremlerinde, traş kremlerinde, kıl dökücü kremlerde ve kolloidal gümüş merhemi gibi nüfuz edici merhemlerde kullanılır. Türk kodeksine göre lanolinin terkibi, 13 kısım lanolin, 4 kısım su ve 3 kısım sıvı parafindir. Hafif antiseptiktir, saçların kırılmasını önler (şampuanlara katılır), cildi güzelleştirir.
0 Yanıt
1710 Gösterim