KİLİMİN DİLİ
Bir gün bir Yörük beyi, çadırının önüne atılmış bir kilimi görünce yüreği sızlar.
Adamlarına:- Tez bu kilimi dokuyan kızın babasını bulup getirin, emrini verir.
Adamlar araya sora, kilimi dokuyan kızı bulurlar. Bu, komşu obada yaşayan fakir bir kızcağızdır.
Babasını bulur, beyin çadırına getirirler.
Bey, kızın babasına:- Senin bir kızın var, öyle mi, diye sorar. Adam:- Evet bir kızım var, cevabını verir.
Bey:- Anladığıma göre, sen kızını, istemediği birisiyle evlendirmek istiyorsun, ama kızın gönlü başkasında, der.
Adam önce: “Bey bunları nereden biliyor?” diye şaşırır.
Sonra dili çözülür:- Doğrudur, beyim. Ben fakir bir adamım. Kızımı, malı mülkü olan, zengin birisi ister. Ben de ona söz verdim. Kızımsa, fakir bir delikanlıya gönül vermiş. İyi ama siz bunları nereden biliyorsunuz, diye sorar beye.
Bey, yerdeki kilimi gösterir: - Bunu kızın mı dokudu, diye sorar.
Adam:- Evet, diye cevaplar. Bey:- İşte onun dilinden... Sana at, deve vereceğim. Git, kızını sevdiği o delikanlıyla evlendir.
Ha, kızına şunu da söyle: Kilimi iyi dokumuş. Yalnız yeşili kırmızıya az vursun. Az kalsın yanılacaktım. (Bir Halk Hikâyesi)
(İlk üç soruyu parçaya göre cevaplandırınız.)
1. Yörük Beyi, kızın istemediği biriyle evlendirileceğini nereden anlamıştır? (5 puan)
2. Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (5 puan)
A) Anlatıma duygular katılmıştır.
B) Öyküleme tekniğine başvurulmuştur.
C) Olay, geniş zaman kipiyle anlatılmıştır.
D) Karşılaştırma yapılmıştır.
3. Metinde vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? (5 puan)
A) İnsanlar isteksizse hiçbir işi başaramaz.
B) Birbirini sevenleri ayırmamak gerekir.
C) İnsanlar, ürettikleri eserlerine duygularını yansıtır.
D) Bilgili kişiler olayları kolaylıkla çözer.
4. Aşağıdaki deyim ve atasözlerini anlamına uygun olan cümleyle örnekteki gibi eşleştiriniz. (5 x 2 puan=10 puan)
( 1 ) Bir anda öğretmenini karşısında görünce çok şaşırmıştı.
( ) Kötü arkadaşlara takıldığı için zamanla onlar gibi yaşamaya başladı.
( ) Yarışmadaki büyük ödülü kazanmayı çok istiyordu.
( ) Her iş uygun olan zamanda yapılır.
( ) Az çok öğrenim gördüğü için yeterli bilgisi vardı.
( ) İnsan dostunun gerçek olup olmadığını kötü günlerde anlar.
1. Küçük dilini yutmak
2. Dost kara günde belli olur.
3. Üzüm üzüme baka baka kararır.
4. Göz dikmek
5. Demir tavında dövülür.
6. Mürekkep yalamak
5. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Söylenenlere kulak kabarttı.
B) Bu can seni dünyalar kadar seviyor.
C) Meydan, o an sanki ölüm kokuyordu.
D) Bir kurşunla hayata kapar gözlerini.
6. Sanatçı iki bölümden oluşan eşsiz yapıtını bu salonda sergileyecek.
1 2 3 4
Numaralandırılmış kelimelerden hangisi çıkarılırsa cümle nesnel anlam kazanmış olur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
7. Aşağıdakilerin hangisinde şimdiki zaman, geniş zaman anlamında kullanılmıştır?
A) İçeride ders çalışıyor.
B) Babamlar yarın geliyor.
C) Bana sürekli kötü davranıyor
D) Arkadaşımla deniz kenarında yürüyoruz
8. Annesinin elinden bir an kurtulan çocuk, karşı kaldırımdaki köpek yavrusuna doğru koştu. Telaşlanan annesi:”…………” diye seslendi.
Paragrafta boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun değildir?
A) Yavrum buraya gel, nereye gidiyorsun?
B) Çocuğum, köpeğe yaklaşma!
C) Ay ne güzel köpekmiş öyle!
D) Aman yavrum gitme oraya!
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti (!) küçümseme ve alay bildirmek amacıyla kullanılmıştır?
A) MaşAllah ne zekiymiş!
B) Ah nerede o eski bayramlar!
C) Eyvah, yemek yandı!
D) Dikkat, hazır ol!
10. Aşağıdaki kelimelerden hangisinin yazımı doğrudur?
A) Birçok B) Muktar C) Şöför D) Yanlız
11. “Gel” fiilini aşağıda istenen biçimde çekimleyiniz. (4 x 2 puan=8 Puan)
Yeterlik çekimi: ………………………………
Tezlik çekimi: ………………………………
Yaklaşma çekimi: …………………………..
Sürerlik çekimi: ………………………………
12. “yazmak, okutmak, alıvermek, dert etmek, sabretmek, karıştırmak, sonuçlandırmak, kulak kesilmek, koşmak, denetlemek” fiillerini yapılarına uygun olarak çizelgeye yerleştiriniz. (10 puan)
Basit Fiiller Türemiş Fiiller Bileşik Fiiller
-------------- ------------- --------------
-------------- ------------- --------------
-------------- ------------- ---------------
-------------- ------------- --------------
13. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara “D”, yanlış olanlara ise “Y” harfi koyunuz. (5 x 2 puan=10 puan)
( ) “Yıllardır yurtdışında olan babam yarın geliyor.” cümlesinde zaman zarfı vardır.
( ) “Kendimi affettirmek için buraya geldim.” cümlesinde neden-sonuç ilişkisi vardır.
( ) “Toplantıya gelen arkadaş nasıl konuşuyor?” cümlesinde durum zarfı vardır.
( ) “İyi konuş ki bu yarışmayı kazanasın.” cümlesinde ‘iyi’ sözcüğü sıfat görevindedir.
( ) “Babamı kızdırmamak için erkenden yattım” cümlesi amaç-sonuç bildirir.
14. Bildiğiniz bir efsaneyi aşağıdaki ölçütlere dikkat ederek yazınız.
(17 puan)Başlık: 1 puan,Yazının okunabilirliği: 2 puan, Noktalama ve yazım kuralları: 4 puan, Konuyu ifade edebilme: 10 puan)
CEVAP ANAHTARI
1. Kızın dokuduğu kilimden anlamış.
2. D
3. C
4.
( 3 ) Kötü arkadaşlara takıldığı için zamanla onlar gibi yaşamaya başladı.
( 4 ) Yarışmadaki büyük ödülü kazanmayı çok istiyordu.
( 5 ) Her iş uygun olan zamanda yapılır.
( 1 ) Bir anda öğretmenini karşısında görünce çok şaşırmıştı.
( 6 ) Az çok öğrenim gördüğü için yeterli bilgisi vardı.
( 2 ) İnsan dostunun gerçek olup olmadığını kötü günlerde anlar.
5. D
6. C
7. C
8. C
9. A
10. A
11.
Yeterlik çekimi: gelebilmek
Tezlik çekimi: gelivermek
Yaklaşma çekimi: geleyazmak
Sürerlik çekimi: geledurmak
12. “yazmak, okutmak, alıvermek, dert etmek, sabretmek, karıştırmak, sonuçlandırmak, kulak kesilmek, koşmak, denetlemek”
fiillerini yapılarına uygun olarak çizelgeye yerleştiriniz.
Basit Fiiller Türemiş Fiiller Bileşik Fiiller
yazmak okutmak alıvermek
koşmak karıştırmak dert etmek
sonuçlandırmak sabretmek
denetlemek kulak kesilmek
13. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara “D”, yanlış olanlara ise “Y” harfi koyunuz.
( D ) “Yıllardır yurtdışında olan babam yarın geliyor.” cümlesinde zaman zarfı vardır.
( Y ) “Kendimi affettirmek için buraya geldim.” cümlesinde neden-sonuç ilişkisi vardır.
( Y ) “Toplantıya gelen arkadaş nasıl konuşuyor?” cümlesinde durum zarfı vardır.
( Y ) “İyi konuş ki bu yarışmayı kazanasın.” cümlesinde ‘iyi’ sözcüğü sıfat görevindedir.
( D ) “Babamı kızdırmamak için erkenden yattım” cümlesi amaç-sonuç bildirir.
0 Yanıt
2561 Gösterim